Koleje wąskotorwe i tramwaje - Polska: książki

Tramwaje w Polsce

Książka Tramwaje w Polsce przedstawia historię, rozwój, najważniejsze aspekty techniczne - taborowe i infrastrukturalne - wszystkich sieci tramwajowych, które funkcjonowały bądź funkcjonują (rok 2012) na terenie naszego kraju w jego obecnych granicach oraz trzy działające na obszarach znajdujących się poza Polską.

Zgodnie z definicją tramwaj to szynowy pojazd transportu miejskiego. W niektórych przypadkach rodzi ona jednak problem: czy można jednoznacznie stwierdzić, że opisywana sieć była rzeczywiście tramwajem, a nie lokalną kolejką dojazdową, tym bardziej, jeśli podlegała przepisom kolejowym.
Takie dylematy dotyczą sieci, które funkcjonowały w: Strumieniu, Wąbrzeźnie, Walimiu, ale także w Łodzi (dwa odcinki czasowo obsługiwano parowozami) i w Warszawie (sieć Elektrycznych Kolei Dojazdowych).
Znalazły się one w książce, ponieważ na sieciach tych najczęściej stosowano tabor typu tramwajowego i funkcjonowały one w systemie komunikacji miejskiej.

Publikacja składa się z 39 rozdziałów napisanych przez 30 autorów. Wzbogacają ją schematy przebiegu każdej z sieci, ramki z najważniejszymi informacjami, ciekawostki oraz unikatowe zdjęcia archiwalne i współczesne.

Kolej grójecka

Książka z cyklu poświęconego Warszawskim Kolejom Dojazdowym. Przedstawiono w niej dzieje kolei grójeckiej - najbardziej znanej warszawskiej wąskotorówki, istniejącej do dnia dzisiejszego pod nazwą Piaseczyńska Kolej Wąskotorowa.

Kolej ta w swej historii miała okresy burzliwego rozwoju, stagnacji i powolnego upadku, a w chwili obecnej jest koleją turystyczną. W latach II wojny światowej tą właśnie koleją "szmuglowano" do okupowanej Warszawy najwięcej żywności. W pierwszych latach powojennych kolej grójecka stanowiła dla wielu często jedyny środek komunikacji z Warszawą - przewoziła po 20 mln pasażerów rocznie.

Całość zilustrowano unikatowymi archiwalnymi fotografiami. Miłośnicy kolei wąskotorowych znajdą też w książce rysunki, fotografie, opisy i wykazy stosowanego taboru oraz budowli inżynieryjnych.

Kolej jabłonowska

Trzecia i zarazem ostatnia książka z cyklu poświęconego Warszawskim Kolejom Dojazdowym. Przedstawiono w niej dzieje kolei jabłonowskiej - wąskotorowej kolei prawego brzegu Wisły funkcjonujacej w latach 1900-1963.
Do roku 1914 była to kolej z Jabłonny do Wawra, w latach swej świetności łączyła Jabłonnę z Karczewem, a od 1956 roku istniała w szczątkowej postaci - od Otwocka do Karczewa.

W latach II wojny światowej została scalona przez okupanta nimieckiego z koleją marecką. To właśnie koleją jabłonowską przez całą okupację przemycano do Warszawy znaczne ilości mięsa i wędlin z Karczewa, pieczywa z Falenicy i podrabianych alkoholi z Jabłonny.
Opisano też działającą do 1939 roku Kolej Konną Wawer - Wiązowna oraz linię "wojenną" z Wawra do Zegrza funkcjonującą w latach 1916-1923.

Treść książki wzbogacają liczne archiwalne fotografie, dokumentujące historię tej nieistniejącej już kolei. Miłośnicy kolei znajdą także opisy, rysunki i fotografie taboru oraz obiektów stacyjnych.

Sochaczewska kolej wąskotorowa

Książka poświęcona historii sochaczewskiej kolei wąskotorowej, która w roku 2012 obchodziła 90-lecie swojej działalności. Opisy, rysunki i archiwalne fotografie budowli inżynieryjnych, stosowanych wagonów osobowych i towarowych, parowozów, wagonów spalinowych, schematy stacji i przystanków osobowych oraz mapki z zaznaczonymi liniami kolejowymi w okolicach Sochaczewa.

Opisano także powiązaną z sochaczewską koleją wąskotorową, nieistniejącą już wąskotorową kolej leśną w Puszczy Kampinoskiej.

Kolej wilanowska

Książka poświęcona Warszawskim Kolejom Dojazdowym, przedstawia historię kolei wilanowskiej. Kolej wilanowska powstała w roku 1891 jako kolej konna i funkcjonowała do roku 1936, kiedy to po częściowej likwidacji torów została włączona do kolei grójeckiej.

Książka zawiera liczne archiwalne fotografie oraz opisy, rysunki taboru i budowli inżynieryjnych.